Dr. Bahadır Fatih Yıldırım

Özgeçmiş Akademik Blog Portfolyo Dokümanlar Kütüphane

M20

Banka Performansının TOPSIS-M Uygulaması İle Değerlendirilmesi

Dr. Bahadır Fatih Yıldırım

İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi

Dr. Öğr. Üyesi Ebru Demirci

İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi

Özet

Bu çalışmada Türkiye’de faaliyet gösteren kamu ve özel sermayeli 10 bankanın performans değerlendirmesi için yeni bir ÇKKV yaklaşımı önermek amaçlanmıştır. Banka performans değerlendirmesine yönelik literatür taramasında elde edilen göstergeler ve uzman görüşleri doğrultusunda 32 finansal oran belirlenmiştir. TOPSIS ve TOPSIS-Mahalanobis (TOPSIS-M) yöntemleri kullanılarak bankalar finansal performanslarna göre sıralanmıştır. Ayrıca aktif büyüklüğü ve özsermaye karlılığı kriterleri ile banka performansları değerlendirilmiş ve bu kriterlere göre yapılan sıralamalar TOPSIS ve TOPSIS-M yöntemlerinin kıyaslanmasında kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre TOPSIS-M yönteminin banka performansı değerlendirmede ve sıralamasında daha kullanışlı ve etkin bir değerlendirme aracı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Bankacılık Sektörü, Finansal Oranlar, TOPSIS, TOPSIS-M, ÇKKV

Jel Sınıflandırma: C02, G24

Bank Performance Evaulation with TOPSIS-M Application

Abstract

The objective of this study is to construct a new MCDM approach for evaluating performance for 10 governmental and non-governmental Turkish Banks. Following the literature relating to bank performance evaluation concepts and experts select 32 financial ratios for evaluation. TOPSIS,and TOPSIS-M were respectively adopted to rank the bank performance. Furthermore, asset size and equity profitability criteria used for ranking bank performance and this ranks used for comparing TOPSIS and TOPSIS-M models. The analysis results highlight the TOPSIS-M model is most useful and effective assessment tool for ranking bank performance.

Keywords: Banking Sector, Financial Ratios, MCDM, TOPSIS, TOPSIS-M

  • Akkoç, S., & Vatansever, K., 2013. Fuzzy performance evaluation with AHP and Topsis methods: evidence from turkish banking sector after the global financial crisis. Eurasian Journal of Business and Economics, 6(11), 53-74.
  • Albayrak, Y. E., & Erkut, H., 2010. Banka performans değerlendirmede analitik hiyerarşi süreç yaklaşımı. itüdergisi/d, 4(6), 47-58.
  • Amile, M., Sedaghat, M., & Poorhossein, M., 2013. Performance evaluation of banks using Fuzzy AHP and TOPSIS, case study: state-owned banks, partially private and private banks in Iran. Caspian Journal of Applied Sciences Research, 2(3), 128-138.
  • Bozdoğan, T., Akyüz, Y., Hantekin, E., 2013. Analitik Hiyerarşi Süreciyle Mali Performansın Değerlendirilmesi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 50, 575
  • Chen M F, Tzeng G H, 2004. Combining grey rela6 tion and TOPSIS concepts for selecting an expatriate host country. Mathematical and Computer Modelling, 40(13): 1473–1490. doi: 10.1016/j.mcm.2005.01.006
  • Chien-Ta Ho Yun-Shan Wu, 2006. Benchmarking performance indicators for banks", Benchmarking: An International Journal, 13, 1⁄2, 147-159.
  • Demireli, E., 2010. TOPSIS çok kriterli karar verme sistemi: Türkiye’deki kamu bankaları üzerine bir uygulama, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 101-112.
  • Dinçer, Hasan, Görener, Ali, 2011. Analitik Hiyerarşi Süreci Ve Vikor Tekniği İle Dinamik Performans Analizi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:10 Sayı:19 Bahar, 109-127.
  • European Central Bank. (2010). Beyond ROE–How to measure bank performance. ECB, Franfurkt, Germany. Heidelberg.
  • Hemmati, M., Dalghandi, S., & Nazari, H., 2013. Measuring relative performance of banking industry using a DEA and TOPSIS. Management Science Letters, 3(2), 499-504.
  • Ho, C.T ve Wu, Y.S. (2006), “Benchmarking Performance Indicators for Banks”, Benchmarking: An International Journal, Vol. 13, Issue.1/2, pp.147-159.
  • Hunjak, Tihomir, and Drago Jakovčević, 2001. AHP based model for bank performance evaluation and rating, Proceedings of 6th International Symposium on Analytic Hierarchy Process (ISAHP 2001), Berne, Switzerland.
  • Husain, M. And Gunasekaran, A., 2002. An instituonal perspective of non-financial management accounting measures: A review of the financial services industry, Managerial Auditing Journal, 17(9), 518- 536
  • Hwang, C.L., Yoon, K., 1981. Multiple Attributes Decision Making Methods and Applications, Springer, Berlin
  • IOMA’s Report on Financial Analysis, Planning and Reporting, 2001. New Study Reveals the perfromance Measures Companies Rely on Most, August:12-15.
  • Kao, C., & Liu, S. T., 2004. Predicting bank performance with financial forecasts: A case of Taiwan commercial banks. Journal of Banking & Finance, 28(10), 2353-2368.
  • Kosmidou, K., & Zopounidis, C., 2008. Measurement of bank performance in Greece. South-Eastern Europe
  • Journal of Economics, 1(2008), 79-95.
  • Yanfang, L., Cui, J., Kong, X., & Zeng, C. 2016. Assessing suitability of rural settlements using an improved technique for order preference by similarity to ideal solution. Chinese Geographical Science, 638– 655. doi: 10.1007/s11769-0160821-2
  • Mahalanobis P C, 1936. On the generalized distance in statistics. Proceedings of the National Institute of Sciences (Calcutta), 2: 49–55.
  • Mandic, K., Delibasic, B., Knezevic, S., & Benkovic, S., 2014. Analysis of the financial parameters of Serbian banks through the application of the fuzzy AHP and TOPSIS methods. Economic Modelling, 43, 30-37.
  • Sakarya, Ş., & Aytekin, S., 2013. İMKB'de İşlem Gören Mevduat Bankalarının Performansları ile Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin Ölçülmesi: PROMETHEE Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Bir Uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(2), 99-109.
  • Seçme, N. Y., Bayrakdaroğlu, A., & Kahraman, C., 2009. Fuzzy performance evaluation in Turkish banking sector using analytic hierarchy process and TOPSIS. Expert Systems with Applications, 36(9), 11699-11709.
  • Sun, Chia-Chi, 2010. A performance evaluation model by integrating fuzzy AHP and fuzzy TOPSIS methods, Expert systems with applications, 37.12, 7745-7754.
  • Wang Y M, Elhag T M S, 2006. Fuzzy TOPSIS method based on alpha level sets with an application to bridge risk assessment. Expert Systems with Applications, 31(2): 309–319. doi: 10.1016/j.eswa.2005.09.040
  • Wu, Hung-Yi, Gwo-Hshiung Tzeng, and Yi-Hsuan Chen, 2009. A fuzzy MCDM approach for evaluating banking performance based on Balanced Scorecard, Expert Systems with Applications 36.6, 10135- 10147.
  • Xiang S, Nie F, Zhang C, 2008. Learning a Mahalanobis distance metric for data clustering and classification. Pattern Recognition, 41(12): 3600–3612. doi: 10.1016/j.patcog.2008. 05.018
  • Yaralıoğlu, K., 2010. Karar Verme Yöntemleri, Detay Yayıncılık, Ankara.
  • Makale
    Atalay, Ö., & Horasan, M. (2023). Evaluation of financial performance of turkish banks before and after covid-19 using integrated topsis methods. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(28), 581–602. https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2023.024
  • Makale
    Çizgici Akyüz, G. (2023). İnternet ve mobil bankacılık uygulamalarının bankacılık sektörüne etkisi. Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 7(2), 74–94. https://doi.org/10.59293/anadoluiid.1360102
  • Makale
    Çilek, A., & Karavardar, A. (2023). Hibrit Entropi ve EATWIOS Teknikleri ile Türk Kamu Bankalarının Verimlilik Analizi. Business & Management Studies: An International Journal, 11(1), 136–151. doi: 10.15295/bmij.v11i1.2185
  • Makale
    Türk, V. E., & Yildiz, A. (2022). Literature Analysis of Studies On the Evaluation of the Financial Performances of Banks in Turkey. New Era International Journal of Interdisciplinary Social Researches, 7(16), 239–266. doi: 10.5281/zenodo.7462627
  • Kitap Bölümü
    Gezen, A. & Karahan, K. (2022). Bulanık AHP ve VIKOR Yöntemleriyle Finansal Performans Analizi: Kamu Sermayeli Mevduat Bankalarına Ait Ampirik Çalışma. İçinde Uğurlu Kara, A. & Boztoprak, H. (Eds.), Yönetsel Gelecek (ss. 591-634). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Makale
    Al, İ. & Demirel, S. K. (2022). Türki̇ye'ni̇n Makroekonomi̇k Performansının TOPSIS Yöntemi̇yle Değerlendi̇ri̇lmesi̇: 2002-2019 Dönemi̇. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9 (1), 202-222. DOI: 10.30798/makuiibf.860476
  • Makale
    Say, S. (2022). Kamusal Sermayeli Mevduat Bankalarının Aktif Kalitesinin Entegre Entropi-TOPSIS Yöntemleri İle Değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (52), 351-361. DOI: 10.30794/pausbed.1091064
  • Makale
    Şimşek, O. (2022). Hibrid Bir ÇKKV Modeli ile Türk Bankacılık Sektöründe Finansal Performans Değerlendirmesi. Turkish Studies - Economy, 17(2), 447-470. doi: 10.7827/TurkishStudies.62308
  • Makale
    Karahan, M. & Kızkapan, L. (2022). Çok Kriterli Karar Verme Teknikleriyle Bankaların Finansal Performanslarının Karşılaştırmalı Analizi. Verimlilik Dergisi, (3), 441-462. DOI: 10.51551/verimlilik.953606
  • Makale
    Kılınç, E. & Aydın, Y. (2022). Katılım Ve Mevduat Bankalarının Farkındalık Düzeyinin Karşılaştırılması: İç Anadolu Bölgesinde Bir Araştırma . Econder International Academic Journal , 6 (1) , 50-73 . DOI: 10.35342/econder.1003910
  • Makale
    Gezen, A. (2021). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Mevduat Bankalarının Entropi ve WASPAS Yöntemleri İle Finansal Performans Analizi (2016-2020). Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3 (2), 91-111.
  • Makale
    Karadağ, M. M. (2021). BİST’te İşlem Gören Mevduat Bankalarının IMF Finansal Sağlamlık Göstergeleri Açısından Topsis ve Entropi Yöntemleri ile Analizi . Maliye ve Finans Yazıları, (116), 119-142. DOI: 10.33203/mfy.970497
  • Makale
    Parmaksız, S., Özdemir, O. (2021). Çok Kriterli Karar Verme Tekniklerinin Bankacılık Oran Analizinde Kullanılması Üzerine Bir Araştırma. Journal of Banking and Financial Research, 8 (2), 65-93.
  • Makale
    Akgül, Y. (2021). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Ticari Bankaların Finansal Performansının Bütünleşik CRITIC CoCoSo Modeliyle Analizi. Ekonomi ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 3 (2) , 71-90.
  • Makale
    Aydın, Y. (2020). Bütünleşik CRITIC ve MAIRCA Yöntemleri İle Kamu Sermayeli Bankalarının Performans Analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (4), 829-841. https://doi.org/10.29106/fesa.834217
  • Makale
    Apan, M.(2020). Bankaların Marka Değeri Performansları ile Finansal Performanslarının Karşılaştırmalı Analizi: Türk Mevduat Bankaları Üzerine Bir Uygulama. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Nisan (22), 487-518.
  • Makale
    Yılmaz, N . (2020). Türkiye’deki Özel Bankaların TOPSİS Yöntemiyle Performans Analizi . Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi , 9 (2) , 1-13.
  • Çelik, İ., & Tunay, K. B. (2020). 2008 Krizi Sonrası Türkiye ve Yükselen Piyasa Ekonomilerinde Bankacılık Performansı: CAMELS Analizi İle Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, (653), 9-47.
  • Makale
    Akbulut, O. Y. (2020). Gri Entropi Temelli PSI ve ARAS ÇKKV Yöntemleriyle Türk Mevduat Bankalarının Performans Analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(2), 171-187. https://doi.org/10.29106/fesa.690432
  • Sarı, T., (2020). Banka Performans Ölçümünde Topsis Ve Promethee Yöntemlerinin Karşılaştırılması, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(1): 103-122, https://doi.org/10.16951/atauniiibd.480238
  • Ekizler, H. (2020). “Dokuma, Giyim Eşyası ve Deri Sanayi Sektörü’ndeki İşletmelerin Performanslarının Değerlendirilmesi: VIKOR ve TOPSIS Yöntemleri”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 24-39. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.556233
  • Makale
    Keten, N. D., & Çağlar, A. (2019). CAMELS Oranları İle Mevduat Bankalarının Finansal Performansı: Bileşik Endeks Yaklaşımı. Alphanumeric Journal, 7(2), 417-436. http://dx.doi.org/10.17093/alphanumeric.493946
  • Makale
    Aydın Ünal, E. (2019). Özel Sermayeli Ticari Bankalarının Finansal Performansının SD ve WASPAS Yöntemleri İle Ölçülmesi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 4(3), 384-400. https://doi.org/10.30784/epfad.650513
  • Küçükbay, F , Gözkonan, Ü . (2019). Katılım Bankaları İle Geleneksel Bankaların ÇKKV Yöntemleri İle Performansının Değerlendirilmesi: TOPSIS ve Gri İlişkisel Analiz Yöntemleri İle Karşılaştırmalı Analiz. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi. (25), 71-94. https://doi.org/10.18092/ulikidince.538666
  • Makale
    Miç, P. F., & Antmen, Z. F. (2019). A Fuzzy Approach with Multi Criteria to the Evaluation of Health Facility Location. In Proceedings of the International Conference on Industrial Engineering and Operations Management (pp. 933–938). Pilsen, Czech Republic
  • Makale
    Yıldırım, H. H., Sakarya, Ş. (2019). Bankacılık Sektörü Açısından Türkiye ve Avrupa Birliğine Üye Ülkelerin Karşılaştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (3), 443-454.
  • Makale
    Akbulut, O . (2019). CRITIC ve EDAS Yöntemleri İle İş Bankası'nın 2009-2018 Yılları Arasındaki Performansının Analizi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 249-263. https://doi.org/10.30784/epfad.594762
  • Makale
    Bozdoğan, T., Ersoy, B., Kaygusuz, M. (2018). CAMELS Değerlendirme Sistemiyle Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemiyle Analizi. Journal of Social And Humanities Sciences Research, 5(30), 4309-4323.
  • Makale
    Yılmaz, G., & İnel, M. N. (2018). Assessment of Sustainability Performances of Banks by TOPSIS Method and Balanced Scorecard Approach. International Journal of Business and Applied Social Science, 4(1), 62-75.
  • Yıldırım, B. F. & Demirci, E. (). Banka Performansının TOPSIS-M Uygulaması İle Değerlendirilmesi. Priene Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 35-48.